Man met een missie

Ik kwam Sander de Hosson voor het eerst tegen op Twitter. Zo'n anderhalf jaar geleden, schat ik.

Zijn tweets werden door veel mensen die ik volg, gedeeld. Interessante tweets, over zijn werk als longarts en over zijn boek Slotcouplet, dat de ene druk na de andere beleeft.

Ook ik ging Sander volgen.

En kwam hem steeds vaker tegen. Op tv, in kranten en op andere platformen. Vorige week nog op LinkedIn. Een interview waarin hij pleitte voor meer openheid over de dood. We moeten de dood niet stilzwijgen, maar er meer over praten. Ook met kinderen. De dood hoort bij het leven, we gaan er veel te krampachtig mee om. Ik deel die boodschap en daarom zette ik het interview op mijn FB-bedrijfspagina.

Zijn boek zal ik toch ook maar eens gaan bestellen, nam ik me voor. Dinsdag deed ik dat. Eindelijk. Gistermiddag werd het bezorgd. Even daarvoor kreeg ik een berichtje van een collega: ‘vanavond iets te doen?’ En ze wees me op een lezing van Sander in het crematorium van Tilburg.

Zo dichtbij? Daar moest ik naartoe.

En zodoende zat ik gisteravond in een bomvolle aula van het crematorium, tussen voornamelijk vrouwen (ik schat de verhouding 95-5), te luisteren naar het betoog van de Groningse longarts.

Hij hield een vurig pleidooi voor meer en betere palliatieve zorg. Weliswaar was die de laatste jaren sterk verbeterd, maar er is nog een lange weg te gaan om meer mensen een zachtaardige dood te bezorgen. Hij verbaasde zich erover hoe weinig aandacht er in opleidingen aan dit o zo belangrijke onderdeel wordt besteed. In zijn eigen, jarenlange, studie was dat maar een heel beperkt aantal uren geweest. Terwijl hij er nu een wezenlijk deel van zijn tijd mee bezig is.

Hij én zijn collega’s. Het allerbelangrijkste wat die kunnen doen voor een stervende is ER ZIJN. Compassie tonen, troosten, luisteren en soms niet meer dan een hand vasthouden. En de familie, van wie 40% nog nooit iemand heeft zien doodgaan, vertellen wat er gaande is en wat ze kunnen verwachten.

De Hosson liet aan de hand van sheets zien wat er gebeurt tijdens een stervensproces. Zo stoppen mensen op een gegeven moment met eten. De familie vraagt dan vaak om sondevoeding (‘want hij/zij moet toch iets eten…’), maar een mens sterft niet door niet te eten, hij eet niet omdat hij sterft. Ik moest meteen denken aan mijn vader, die in zijn laatste week ook niet meer wilde weten en hoe wij hem maar bleven aansporen om dat wel te doen…

De Hosson vertelde ook over palliatieve sedatie, over het toedienen van morfine in die fase, altijd mondjesmaat. Omdat te veel morfine nare bijwerkingen geeft: waanvoorstellingen en angst. Ik vroeg mij af of dát er misschien de oorzaak van was dat mijn moeder een ronduit akelige dood stierf. Die beelden staan nog steeds op mijn netvlies.

‘Hoe iemand sterft wordt onthouden’, citeerde De Hosson de Britse Cicely Saunders, de oprichtster van het eerste hospice in Engeland. Het is o zo waar, weet ik. Hoe belangrijk is het daarom dat iedereen een zachtaardige dood kan sterven. Met zo min mogelijk pijn en angst.

En daarom is meer aandacht, nee veel meer aandacht voor palliatieve zorg zo belangrijk.

Het is de missie van Sander de Hosson, die daarom gisteren na zijn dienst in Groningen nog naar Tilburg afreisde, om tien uur opnieuw in zijn auto stapte voor de lange terugreis en die vanochtend alweer aan een ziekbed stond.

Een diepe buiging voor deze bevlogen arts. Aan zijn boek ga ik vandaag beginnen.